1.1 Internet là gì?
Để hiểu Internet là gì chúng ta cùng quan sát, và trải nghiệm với nó.
Góc nhìn 1
Hãy quan sát việc bạn đang kết nối và sử dụng Internet, nhìn dưới góc độ các thiết bị, môi trường truyền tín hiệu mạng:
- Bạn cần có một máy tính. Máy tính là thuật ngữ chung, nó có thể là: máy tính xách tay, máy tính để bàn, điện thoại, tivi, tủ lạnh, thiết bị cảm biến, xe hơi, thiết bị y tế, các thiết bị chuyên dụng, hoặc bất kì một thiết bị nào mà có khả năng giao tiếp với hệ thống Internet.
- Máy tính phải được kết nối vào hệ thống mạng gần nó nhất.
- Mạng gần nhất có thể là mạng không dây (wifi), hoặc mạng có dây.
- Nếu kết nối máy tính vào mạng không dây, bạn cần phải mở máy tính, quét mạng, để tìm ra mạng không dây đang tồn tại, thực hiện kết nối. Mạng không dây này do một thiết bị phát sóng tạo ra. Thiết bị phát sóng thường là Wireless Router (WR), trạm phát sóng, hoặc Modem có chức năng phát sóng không dây.
- Nếu kết nối máy tính vào mạng có dây, bạn cần sử dụng sợi cáp mạng, kết nối máy tính vào thiết bị mạng gần nhất (hub, switch, WR, Modem).
- Thiết bị mạng (hub, switch, WR, Modem) lại được kết nối vào hạ tầng mạng của nhà cung cấp dịch vụ Internet bằng cáp đồng, cáp quang, sóng điện từ.
Ví dụ, một số nhà cung cấp dịch vụ Internet tại Việt Nam gồm: VNPT, Viettel, FPT.
- Hạ tầng mạng của nhà cung cấp dịch vụ Internet sẽ được hòa vào hệ thống mạng của thế giới, ví dụ, thông qua đầu đấu nối tại Đà Nẵng, Quy Nhơn hoặc Vũng Tàu để kết nối qua biển Đông, tới Hồng Kông và Singapore. Ngoài ra, cũng có các kênh kết nối mạng của Việt Nam với thế giới trên các đường kết nối đất liền hoặc vệ tinh.
- Vậy là nhờ một hệ thống các thiết bị, dây dẫn, đường truyền, máy tính của bạn đã có thể hòa vào một hệ thống mạng máy tính toàn cầu, gọi là Internet.
Xem hình minh họa về hạ tầng Internet (nguồn Internet).
Các thiết bị:
Góc nhìn 2
Nhìn Internet dưới góc độ các thiết bị, và môi trường truyền có thể làm bạn bối rối, bởi có nhiều thiết bị và thuật ngữ chuyên ngành, bạn đừng lo lắng, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về chúng ở các phần sau.
Có một cách nhìn khác về Internet là coi tất cả các thiết bị và môi trường truyền của nó là một “hạ tầng đóng”, trên hạ tầng này, người ta xây dựng và cung cấp các dịch vụ cho bạn sử dụng.
Hãy quan sát việc bạn đang kết nối và sử dụng Internet, nhìn dưới góc độ các dịch vụ mạng.
- Bạn cần có một máy tính (lại là máy tính nói chung)
- Bằng cách nào đó bạn kết nối máy tính với Internet
- Trên máy tính có cài một Hệ điều hành (Windows, Linux, MacOS)
- Trên hệ điều hành: bạn cài đặt một trình duyệt web (Chrome, Firefox, Microsoft Edge), hoặc một ứng dụng web (Zalo, Messenger, Game)
- Bạn sẽ sử dụng Trình duyệt hoặc ứng dụng web để sử dụng rất nhiều các dịch vụ do Internet cung cấp.
- Các loại dịch vụ do Internet cung cấp rất đa dạng, phục vụ cho nhiều lĩnh vực. Ví dụ: email, đọc tin tức, nhắn tin, chỉ đường, nghe nhạc, xem phim, bán hàng, chơi game, học tập, khám chữa bệnh, giám sát, điều hành và rất nhiều các ứng dụng khác.
Xem hình minh họa (nguồn Internet): một số dịch vụ do Internet cung cấp
Xem hình minh họa:
nhìn Internet như là một hạ tầng cung cấp dịch vụ.
Vậy,
Internet là gì?
Đơn giản nhất, Internet là một mạng lưới toàn cầu khổng lồ kết nối
hàng tỷ thiết bị điện tử với nhau. Hãy hình dung nó như một "xa lộ thông
tin" toàn cầu, nơi các máy tính, điện thoại, máy chủ, và nhiều thiết bị
khác có thể giao tiếp, trao đổi dữ liệu qua lại.
Internet không thuộc sở hữu của bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào, mà
nó được xây dựng và duy trì bởi sự hợp tác của hàng ngàn mạng lưới nhỏ hơn trên
khắp thế giới. Điều này tạo nên một hệ thống phân tán và phi tập trung, mang lại
khả năng kết nối không giới hạn.
Với sinh viên, Internet là một công cụ học tập và nghiên cứu không
thể thiếu. Bạn có thể sử dụng các ứng dụng trí tuệ nhân tạo, truy cập kho tài
liệu khổng lồ, tham gia các khóa học trực tuyến, tìm kiếm thông tin cho bài tập,
hay thậm chí là giao tiếp với bạn bè, thầy cô và chuyên gia từ khắp nơi trên thế
giới. Nó mở ra một thế giới tri thức và cơ hội kết nối rộng lớn, giúp bạn tiếp
cận thông tin và phát triển bản thân không ngừng.
1.2 Bài tập và thực hành
Bài tập 1. Vẽ sơ đồ minh họa: các thiết bị và đường truyền mà bạn
đang sử dụng để kết nối Internet.
Ví dụ: Laptop <----- [sóng điện từ] -----> Wireless Router trong nhà bạn <----- [cáp
mạng] -----> Modem <----- [cáp quang] -----> …
Bài tập 2. Liệt kê 5 dịch vụ do Internet cung cấp, mà bạn thường sử dụng mỗi ngày.
Câu hỏi 3. Internet là gì? Phát biểu nào không đúng?
A. Internet là một mạng lưới toàn cầu khổng lồ kết nối hàng tỷ thiết bị điện
tử.
B. Internet được sở hữu và quản lý bởi một tổ chức duy nhất.
C. Internet là một hệ thống phân tán và phi tập trung.
D. Internet là công cụ học tập và nghiên cứu không thể thiếu đối với sinh
viên.