CSDL_Thực hành (2) - DBMS

Bài trước: CSDL_Thực hành (1) - Dữ liệu và CSDL
-----
2. DBMS
2.1 DBMS là gì

Như đã đề cập, khi làm việc với CSDL, chúng ta sẽ làm việc với 3 thành phần là [1] dữ liệu, [2] mô hình tổ chức dữ liệu (cách thức tổ chức dữ liệu) và [3] phần mềm quản lý CSDL.

Có 2 mô hình tổ chức dữ liệu phổ biến là Mô hình quan hệ và Mô hình phi quan hệ (NoSQL).

Phần mềm quản lý CSDL (hay Hệ quản trị cơ sở dữ liệu, DataBase Management System), gọi tắt là DBMS, là một phần mềm chuyên dụng, cho phép người dùng thực hiện các thao tác như tạo lập, quản lý và truy xuất dữ liệu trong CSDL. 

DBMS cung cấp các công cụ hỗ trợ để định nghĩa cấu trúc dữ liệu, nhập liệu, thực hiện truy vấn dữ liệu, đồng thời đảm bảo tính bảo mật cho dữ liệu được lưu trữ.

Một số DBMS phổ biến gồm: MySQL, PostgreSQL, Oracle Database, Microsoft SQL Server, MongoDB (NoSQL).

Xem hình minh họa.

2.2 RDBMS là gì

Như đã biết, chúng ta có 2 mô hình tổ chức dữ liệu phổ biến là Mô hình quan hệ và Mô hình phi quan hệ (NoSQL).

Để làm việc với mỗi mô hình dữ liệu sẽ có các DBMS tương ứng.

RDBMS là viết tắt của Relational Database Management System - Hệ quản trị CSDL quan hệ, là một DBMS, dùng để quản lý CSDL theo Mô hình quan hệ.

Một số RDBMS phổ biến:

- MySQL

- PostgreSQL

- Oracle Database

- Microsoft SQL Server

- IBM DB2

2.3 Tải và cài đặt MS SQL Server

MS SQL Server, hay Microsoft SQL Server (gọi tắt là SQL Server), là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS) do Microsoft phát triển. Đây là một nền tảng mạnh mẽ, linh hoạt và được sử dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp để lưu trữ, quản lý và phân tích dữ liệu.

Một số thông tin thêm

- SQL Server tuân thủ mô hình quan hệ, tổ chức dữ liệu thành các bảng với các hàng và cột, tạo mối quan hệ giữa các bảng thông qua các khóa.

- Sử dụng Transact-SQL (T-SQL), một phần mở rộng của SQL, để truy vấn và thao tác dữ liệu. T-SQL cung cấp nhiều tính năng mạnh mẽ để xử lý dữ liệu phức tạp.

- Có tính năng sao lưu và phục hồi dữ liệu, đảm bảo an toàn dữ liệu và khả năng phục hồi khi xảy ra sự cố.

-  Cung cấp các cơ chế bảo mật mạnh mẽ để bảo vệ dữ liệu khỏi truy cập trái phép.

- Tích hợp các công cụ phân tích dữ liệu như SQL Server Analysis Services (SSAS) và SQL Server Reporting Services (SSRS).

- Tích hợp tốt với các sản phẩm và dịch vụ khác của Microsoft, như Windows Server, .NET Framework và Azure.

- Có khả năng mở rộng cao, đáp ứng được nhu cầu của các ứng dụng lớn và phức tạp.

- Có nhiều phiên bản khác nhau, từ phiên bản miễn phí (Express) đến các phiên bản dành cho doanh nghiệp (Enterprise), đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng người dùng.

SQL Server được dùng trong một số loại ứng dụng phổ biến sau

- Ứng dụng quản lý doanh nghiệp (ERP)

- Hệ thống quản lý quan hệ khách hàng (CRM)

- Kho dữ liệu (data warehouse)

- Ứng dụng web và di động

Ưu điểm

- Tính ổn định và độ tin cậy cao.

- Tích hợp tốt với hệ sinh thái Microsoft.

- Cộng đồng hỗ trợ lớn.

Nhược điểm

- Chi phí bản quyền có thể cao đối với các phiên bản doanh nghiệp.

- Yêu cầu tài nguyên hệ thống tương đối lớn.

Tải SQL Server

- Để tải SQL Server, bạn vào trang Google, gõ từ khóa SQL Server, vào trang chủ của SQL Server để tải phần mềm. Hoặc vào trực tiếp trang web này  https://www.microsoft.com/en-us/sql-server/sql-server-downloads

- Chọn bản SQL Server phù hợp, để học tập nên chọn bản miễn phí, ví dụ Express.

Cài đặt SQL Server

Ở bước tải SQL Server, thực tế chúng ta mới tải được tập tin SQL2022-SSEI-Expr.exe, (kích thước 4MB). Đây thực chất là một trình cài đặt (installer) cho phiên bản SQL Server 2022 Express Edition.

Chạy tập tin SQL2022-SSEI-Expr.exe để bắt đầu việc cài đặt.

Quá trình cài đặt:

- Trong cửa sổ Select an installation type > chọn Basic

- Trong cửa sổ Microsoft SQL Server License Terms > chọn Accept

- Trong cửa sổ Specify SQL Server install location > chọn ổ đĩa để cài đặt, nếu ổ C:\ của máy bạn không còn nhiều dung lượng thì nên chọn cài vào ổ đĩa khác (D:\ hoặc E:\). Nếu cài trong D:\ hoặc E:\ thì cần chỉ ra thư mục cài đặt cụ thể, vì trình cài đặt không cho cài đặt vào thư mục gốc của ổ đĩa. Phần mềm SQL Server cần dùng tới khoảng 6.5GB đĩa cứng. Bấm Install.

Sau khi cài đặt SQL Server, trinh cài đặt có thể gợi ý bạn cài đặt thêm phần mềm SQL Server Management Studio. Bạn có thể cài đặt luôn, hoặc để cài sau.

2.4 Bài tập

Bài tập 2.1 Tải và cài đặt một RDBMS bất kỳ. Ví dụ MS SQL Server, MySQL, hoặc PostgreSQL.

Câu 2.2 RDBMS là gì? Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. RDBMS là viết tắt của Relational Database Management System - Hệ quản trị CSDL quan hệ.

B. RDBMS là một DBMS dùng để quản lý CSDL theo Mô hình quan hệ.

C. MySQL, PostgreSQL, Oracle Database, Microsoft SQL Server và IBM DB2 là các ví dụ về RDBMS.

D. RDBMS chỉ hỗ trợ các loại dữ liệu phi cấu trúc, không hỗ trợ dữ liệu có cấu trúc.

Câu 2.3 SQL Server là gì? Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. SQL Server là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS) do Microsoft phát triển.

B. SQL Server không có các công cụ phân tích dữ liệu, không thể tích hợp các công cụ phân tích dữ liệu.

C. SQL Server tuân thủ mô hình quan hệ, tổ chức dữ liệu thành các bảng với các hàng và cột.

D. SQL Server có nhiều phiên bản khác nhau, từ phiên bản miễn phí (Express) đến các phiên bản dành cho doanh nghiệp (Enterprise).

-----
Cập nhật: 12/3/2025
-----
Bài sau: