Để có một văn bản chuyên nghiệp, bạn cần thực hiện một số quy tắc sau về đánh dấu câu khi soạn thảo:
Dấu câu và khoảng trắng
- Dấu câu phải dính liền với chữ ngay phía trước nó và có một khoảng trắng ở phía sau.
- Khoảng trắng chỉ dùng để tách các từ trong câu. Không dùng để lùi đầu hàng, tạo dòng trắng hoặc các mục đích khác.
Ví dụ:
- Đúng: "Em trồng cây xanh, không xả rác." (dấu phẩy dính với chữ "học", có khoảng trắng sau dấu phẩy).
- Sai: "Em trồng cây xanh , không xả rác ." (dấu phẩy và dấu chấm bị cách ra)
Các dấu ngoặc đơn và ngoặc kép
- Dấu mở ngoặc thì dính liền với chữ ngay sau nó và có một khoảng trắng ở phía trước.
- Dấu đóng ngoặc thì dính liền với chữ ngay trước nó và có một khoảng trắng ở phía sau.
- Phần chữ bên trong ngoặc sẽ không có khoảng trắng ở đầu và cuối.
Ví dụ:
- Đúng: "Bạn Tèo (cạnh nhà tôi) học rất chăm chỉ."
- Sai: "Bạn Tèo ( cạnh nhà tôi ) học rất chăm chỉ." (có khoảng trắng thừa bên trong ngoặc)
Dấu hai chấm, dấu chấm phẩy, dấu chấm than và dấu hỏi
- Những dấu câu này cũng giống như dấu phẩy.
- Dấu sẽ dính liền với chữ phía trước nó.
- Sau dấu sẽ có một khoảng trắng.
Ví dụ:
Đúng: "Bạn Tèo nói: 'Tôi thích đi chơi!'"
Sai: "Bạn Tèo nói : 'Tôi thích đi chơi !'"
Dấu gạch nối
Dấu gạch nối (dấu gạch ngang ngắn) dùng để nối các từ, các số; ví dụ như tên riêng, thuật ngữ, ngày tháng năm, thì sẽ dính liền vào hai chữ ở hai bên.
Ví dụ:
Đúng: "22-8-2025"
Sai: "22 - 8 - 2025"
Dấu gạch đầu dòng
Khi bạn muốn gạch đầu dòng để viết các ý, con sẽ dùng dấu gạch ngang.
Sau dấu gạch đầu dòng sẽ có một khoảng trắng, rồi mới đến chữ cái đầu tiên của ý đó.
Ví dụ:
Hôm nay, tôi học các nội dung sau:
- Nhập văn bản
- Gõ dấu tiếng Việt
- Đánh dấu câu
Bạn hãy luyện tập thật nhiều để quen tay. Những quy tắc này sẽ giúp bài viết của bạn luôn sạch đẹp, dễ đọc và đúng chuẩn.
6.2 Bài tập
Bài tập 6.2a. Bạn hãy nhập đoạn văn bản sau vào trình soạn thảo văn bản.
Câu chuyện về con lừa già (nguồn Internet)
Một ngày kia, có con lừa già của người nông dân sẩy chân xuống cái giếng bỏ hoang. Giếng rất sâu, người ta không sử dụng, chỉ đổ rác thải xuống đó. Con lừa kêu lên thảm thiết nhiều giờ liền, chủ của nó cũng tìm mọi cách nhưng không thể cứu con lừa già lên được. Cuối cùng, ông quyết định rằng, con lừa đã già rồi, rất lười và chậm chạp; còn cái giếng, đằng nào cũng phải lấp, nên khỏi phải bận tâm về con lừa nữa, cứ để mặc cho nó sống chết ở dưới đó. Ông còn kêu hàng xóm đổ rác thải xuống giếng mỗi ngày. Nhận ra sự thật phũ phàng, con lừa già càng rên rỉ thảm thiết hơn. Sau khi hứng bao rác thải đầu tiên, nó hoàn toàn tuyệt vọng, nhìn lên miệng giếng với đôi mắt ai oán. Lúc đầu, nó cũng chẳng thiết tha hy vọng được cứu sống. Hàng ngày, người ta vẫn trút rác thải xuống đầu nó. Con lừa già rất tức giận trách móc: mình đã xui xẻo rơi xuống hố, người chủ lại bỏ mặc không tiếc thương, nếu có chết thì cũng thoải mái chứ đằng này chủ lại đổ rác lên người. Chỉ đến khi rác thải ngập lên đến nửa chân nó mới bừng tỉnh. Nó không than thở nữa mà cố gắng xoay xở trồi lên và tìm kiếm thức ăn trong rác để sống qua ngày. Rồi không những không bị rác che lấp mà mỗi ngày nó càng được trồi lên cao. Và chẳng bao lâu, chú lừa đã có thể bước lên khỏi miệng giếng, bắt đầu một cuộc sống mới.